Finansal Okuryazarlık Nedir? Neden Önemlidir?

Finansal Okuryazarlık Nedir?

Bütçe, gelir-gider, sabit gelir, yatırım, fon, borç, kredi, harcama, kontrol, kredi kartı, birikim/tasarruf gibi temel bilgilere finansal okuryazarlık denir. Kişilerin finansal kaynaklar hakkında bilgi sahibi olmasını sağlayan yetenek ve bilgileri kapsar. Her yaş için önemlidir ve yaşam boyu gerekli olmaya devam eder.

Finansal Okuryazarlık Ne İşe Yarar?

Hayat boyu devam eden bir beceri olan finansal okuryazarlık ne işe yarar? Literatürdeki finansal okuryazarlık tanımlamaları, maddi konularda bilinçli kararlar verebilme ve temel ekonomik konuları anlama odaklı. Bu bağlamdaki finansal okuryazarlık faydaları aşağıdaki başlıklar altında sıralanabilir:

• Temel ve ekonomik ilkelere, kavramlara aşinalık kazandırır,
• Mali yapıların yönetiminde bilgili ve etkili kararlar alınmasına etki eder,
• Paranın bilinçli kullanımı ve yönetimine katkı sağlar,
• Parayı yönetme konusunda özgüven sağlar,
• Bilinçli finansal varlık seçimleri yapmaya, analizde bulunmaya katkı sunar,
• Çok sayıda finansal alternatif arasında seçim yapmada olumlu etkileri vardır,
• Yeni ve karmaşık finansal araçların değerlendirilmesinde etkilidir.

Finansal Okuryazarlık Neden Önemlidir?

Finansal okuryazarlık, yalnızca terim ve bilgilerin öğrenilmesinden ibaret değil. Yukarıda belirtildiği gibi psikolojik katkıları da mevcuttur. Bireyin finansal okuryazarlık gelişiminin sayısız faydası vardır ve çok yönlü etkileri ile birlikte yaşam kalitesine olumlu etkileri yadsınamaz.

Finansal okuryazarlığın belirli finansal planlamaların temel alınması, bütçe yapmak, tasarruf, “paranızın nereye gittiğini düşünmek yerine, nereye gideceğini söylemek” gibi pozitif etkileri bulunur. Üstelik finansal okuryazarlık yetisi temel bilgilerle ve kısa süreli araştırmalarla kolaylıkla edinilebilir özellikler taşır.

Sırada finansal okuryazarlık nasıl öğrenilir ve geliştirilir konuları var…

Finansal Okuryazarlık Nasıl Öğrenilir?

Finansal okuryazarlık nasıl öğrenilir dendiğinde doğru kaynakları taramak, okumalar yapmak, eğitici videolar izlemek-dinlemek, ilgili eğitim programlarına dahil olmak ilk aşamadaki öne çıkan yanıtlardır. Yazının devamında belirtilen analiz, araştırma, uygulama gibi safhalarla teorik bilgiler pekiştirilebilir ve finansal okuryazarlığın yoğun faydalarına tanıklık edilebilir.

Finansal Okuryazarlık Nasıl Geliştirilir?

Farklı yaş grupları, demografik detaylar gibi farklı özellikler üzerinden gerçekleştirilen bilimsel araştırmalar, finansal okuryazarlık anlamında kritik eksiklere işaret ediyor. Peki finansal okuryazarlık nasıl geliştirilir?

Genel itibarıyla finansal okuryazarlık ile ilgili temel geliştirme adımları şu şekilde sıralanır:

• Finansal kavramları bilmek,
• Finansal gelişmeleri takip etmek,
• Mali durum farkındalığına sahip olmak,
• Bütçe planlaması yapmak,
• Tasarruf ve yatırım yapmak,
• Doğru ihtiyaç yönetimi ve harcama planını daimi kılmak,
• Alım gücünü doğru şekilde belirlemek,
• Finansal risk dağılımı yapmayı öğrenmek,
• Gerçekçi finansal hedefler belirlemek.

Finansal Okuryazarlıkla İlgili Temel Kavramlar Nelerdir?

Finansal okuryazarlık kavramları terim ve çeşitli bilgilerden oluşur. Finansal okuryazarlıkla ilgili temel kavramlar şunlardır:

Bütçe ve bütçe yapmak nedir?

Para yönetimi için koşul durumundaki bilgi, gelir-gider ve ödemeleri içeren planlama ile yetenekler bütününe bütçe denir. Gelirlerin ve giderlerin sıralanması, incelenmesi bütçe yapmayı özetler. Gelir ile gider arasındaki fark da tasarrufu ifade eder. Tasarruflar, gelecekteki kişiye özgü ölçütlerdeki finansal hedefler ile bağlantılı olarak yatırım araçlarında değerlendirilebilir özellik taşır. Tasarruf yapmak bir tercihtir ve finansal okuryazarlıkta kaydedilebilen bilişsel gelişmeler ile birlikte alışkanlık halini alabilir. İsraf yapmamak ve tutarlı planlarla harcamaları gerçekleştirmek tasarruf için önemli unsurlar arasında yer alır.

Tasarruf/birikim nedir?

Tasarruf, miktardan bağımsız olarak erken yaşlardan itibaren yapılabilir. Artırabilmek, gelecek açısından önemlidir.

Gelecekte finansal sorunlarla karşılaşmamak için tasarruf ve yatırım önerilir.

Yatırım nedir?

Yatırım, birikimleri artırmaya yönelik adımlar atmaya denir. Başlıca yatırım aracı türleri para piyasası araçları (mevduat hesapları, repo, vb.), sermaye piyasası araçları (tahvil, bono, hisse senedi, vb.), gayrimenkul/emlak, emtia (altın, gümüş, petrol, vb.), kripto varlıklar şeklindedir.

Finansal ürün nedir?

Kredi kartı, altın hesabı, bireysel kredi, vadeli mevduat, bireysel emeklilik fonu, kredili mevduat hesabı, hisse senetleri, cari hesap, döviz hesabı, tasarruf hesabı ve yatırım fonu, ülkemizdeki finansal ürünlere örnektir. Fiziki altın, gümüş, finansal kurum dışında tutulan döviz gibi kayıt dışı denilen birikimler de finansal ürünler arasındadır.

Yatırımlarda çeşitlilik, öncelikli tavsiyeler arasında bulunur. Bu sayede riskin minimize edilmesi sağlanabilir.

Finansal okuryazarlık konusunu tüm yönleri ile ele aldığımız bu kapsamlı içerikte şunları öğrendik:

• Finansal okuryazarlık nedir?
• Finansal okuryazarlık ne işe yarar?
• Finansal okuryazarlık neden önemlidir?
• Finansal okuryazarlık nasıl öğrenilir?
• Finansal okuryazarlık nasıl geliştirilir?
• Finansal okuryazarlıkla ilgili temel kavramlar nelerdir?
• Bütçe ve bütçe yapmak nedir?
• Tasarruf/birikim nedir?
• Yatırım nedir?
• Finansal ürün nedir?

 

Ekonomik terimler ve daha fazlası için bizi takip etmeye devam edin.