Hisse Senedi Nedir, Nasıl Alınır, Devri Nasıl Yapılır?

Rüçhan hakkı şirketin bedelli sermaye artırımı sonucunda oluşur. Kullanım süresi ise en az 15, en çok 60 gün olarak bilinir. Eğer ortaklar bedelli sermaye artırımına katılmak istiyorlarsa bu süre içerisinde rüçhan haklarını kullanmaları gerekir.

Rüçhan hakkı, her hisse senedi için bir adet yeni pay alma kuponu anlamına gelir. Yalnızca elinizde bulunan hisse senetleri için kullanılabilir. Sahip olunan her yeni pay alma kuponu adına şirket tarafından belirlenen rüçhan kullanımı fiyatı kadar ödeme yapılması gerekir. Bu sebeple bedelli sermaye adı ile de anılır. Şirketlerin belirlediği kullanım fiyatı kadar ödeme yaparak kuponların yeni hisse senedine dönüşmesi mümkündür. Böylelikle rüçhan hakkı hisse senedine dönüşerek piyasada mevcut kupon fiyatlarından satılır.

Hisse senedi fonu birikimlerini yüksek piyasa değerine sahip şirketlerin hisse senetlerinde değerlendirmek isteyenler tarafından tercih edilir. Uzun vadede tasarrufların büyümesini hedefleyerek oluşturulmuş olan fonlarıdır.

Hisse senedi fonlarının özellikleri arasında yüksek piyasa değerine ve getiri potansiyeline sahip şirketlerin hisse senetleri olması bulunur. Kısa vadeli piyasa dalgalanmalarını değil, uzun vadeli getiri ve büyümeyi amaçlayan yatırımcılar tarafından tercih edilir.

Borsa işlemleri gerçekleştirmek için belirli bir saat aralığı bulunur. Hisse senedi gün sonu işlemleri nedeniyle hizmet vermeme işlem saatinin geçtiği anlamına gelir. İşlem saatlerini tamamlanmasından sonra hisse senedi gün sonu işlemleri gerçekleşir.

Hisse geri alımı bir şirketin açık piyasada yer alan mevcut hisse sayısını azaltmak amacı ile kendi hisselerini satın alması durumudur. Şirketler bu işlemi pay değerlerini artırmak amacı ile yapar. Hisse geri alım ile şirketin piyasada işlem gören hisseleri toplanmış olur. Şirketler öz sermayelerini artırmak ve finans kaynağı sağlamak için hisse geri alımı yapabilir. Hisse geri alımına hisse senedi ihracı adı da verilir.

Hisse senetlerinin fiyatları sürekli değişim içerisindedir. Hisse senetlerinin fiyatı çeşitli faktörlere göre belirlenir ve zaman içerisinde değişkenlik gösterir. Faktörlerin her birinin oluşturduğu etkiler genel borsalara ve hisse senedi fiyatlarını oluşturma konusunda rol oynar. Etki faktörlerine göre hisse senetleri fiyatları yükselir ya da düşüşe geçer.

“Hisse senedi fiyatı nasıl belirlenir?” sorusuna tek bir yanıt vermek mümkün değildir. Ancak fiyat belirlenmesi esnasında göz önünde bulundurulan en temel unsur arz ve taleptir. Bunun yanı sıra ekonomik gelişmeler ve şirketin finansal yapısı gibi veriler de hisse senedi fiyatının belirlenmesi konusunda önemli bir rol oynar. Hisseye sahip şirketin hangi sektörde bulunduğu ve ülke içi gelişmeler de fiyat belirlenmesi konusunda etkilidir.

Hisse senetlerinin geçerlilik süresi hisse senedi satın almadan önce mutlaka dikkat edilmesi gereken bir etkendir. Yatırım yapılacak borsada herhangi bir alım ya da satım işlemi gerçekleştirebilmesi adına bir talimat oluşturması gerekir. Talimat sonucunda hisse satmak ve herhangi bir fon alım yapmak için direktifler meydana gelir. Hisse senedi geçerlilik süresi, emir geçerlilik süresi olarak da adlandırılır. Hisse senetleri için geçerlilik süreleri ise dört farklı grupta belirlenir. Emir toplama işlemleri hafta içi her gün saat 09.40 ile 09.55 aralığında gerçekleşen bir işlemdir. 09.55 itibari ile fiyat belirleme ve işlemler gerçekleştirerek sona erer. Sürekli işlem yönteminde ise saat 10.00 ile 18.00 aralığında işlemler devam eder.

Günlük pay piyasasındaki bütün pazarlarda aksi bir durum meydana gelmediği takdirde girilen her emirin girildiği gün içerisinde geçerli olmasını sağlayan emir türüdür. Bu işlemler gün sonuna kadar herhangi bir işlem görmediği takdirde gün sonunda iptal edilebilme özelliğine sahiptir. Dolayısıyla mutlaka hisse senedi gün esnasında, gün içerisinde işlem yapmak gerekir.

“Hisse senedinin halka arzı nedir?” sorusuna hisse senetlerini satışa çıkardığını ilan eden şirketlerin yatırımcıları hissedar olma faaliyeti şeklinde yanıt verilebilir. Böylelikle şirketleri ve şirket sahiplerinin sahip olduğu varlıklar küçük paylara bölünür, satışa çıkarılır.

Şirketler birçok farklı sebep dolayısıyla halka arz yöntemine başvurabilir. Eğer bir şirket başarılıysa ve büyüme oranı yüksek ise faaliyetlerini genişletmek ve yatırımlarına fon sağlamak amacıyla bu yönteme başvurur. Bu sayede hisse senedi alarak borsada işlem gören şirketlere değerli bir yatırım yapma fırsatı sunar. Bunun yanı sıra finansal kaynak açığı olan şirketlerde hisse senedi halka arz işlemi gerçekleştirebilir. Bunun sebebi ise banka kredisi veya borçlanmaya başvurmadan yatırım yapılmasıdır.

Şirketin hisse senedi sayısını hesap edebilmek adına şirketin toplam değerini hisse fiyatına bölmek gerekir. Bir şirketin borsadaki değeri ile ilgili bilgi sahibi olmak önemlidir. Ardından bu bilgi, değerin güncel olan hisse senedi fiyatına bölünmelidir. Bu formül ile yapılacak hesaplama sayesinde bir şirketin kaç adet hisseye sahip olduğunu görmek mümkündür.

Ayrıca hisse fiyatının da formülde kullanılması gerektiğini dile getirmek mümkündür. Bu iki bilinenin çarpılması ile çıkan sonuç, bir şirketin kaç adet hisseye sahip olduğuna dair bilgi verir.

Taşınabilir yatırım araçları olan hisse senetleri, menkul kıymetler olarak işlem görür. Hisse senetlerine bir hesaptan diğerine taşımak istiyorsanız tercih edebileceğiniz iki farklı yöntem bulunur. Bu yöntemlerden bir tanesi ise virman adıyla anılır.

Lot altında olan hisseler küsurat olarak adlandırılır. Borsa İstanbul’da bir adedin altında bulunan hisse senetleri için alım ve satım işlemi gerçekleştirilmez. Ancak lot altı olarak adlandırılan hisse senetleri için işlem yapmak istiyorsanız  Fibabanka Mobil ve İnternet Bankacılığı kanallarını kullanabilirsiniz. Fibabanka Mobil’den Finansal Market’e girerek Borsa Market’e kolayca ulaşabilir ve burada bulunan “İşlemler” kısmından satış işlemlerinizi hemen gerçekleştirebilirsiniz. Bu sayede küsurat olarak da adlandırılan ve bir adedin altında bulunan hisselerin satışını yapabilirsiniz.