Parite Nedir, Nasıl Hesaplanır?

Parite Nedir?

Parite nedir, ne değildir konusu genel itibarıyla kolay anlaşılır, ancak konunun derinlerine inildiğinde dikkat gerektirecek detaylar barındırır.

Türkiye’de TL, Avrupa Birliği ülkelerinde Euro, ABD’de ABD Doları, İngiliz Sterlini, Kanada Doları, İsviçre Frangı, Rus Rublesi gibi para birimleri herkes tarafından biliniyor. Parite, temelde ülke para birimlerinin birbirlerine oranına işaret eder. Herhangi iki farklı para birimi kurlarının birbirine bölünmesi sonucunda parite elde edilir.

Parite Çeşitleri Nelerdir?

Kelime anlamı ‘eşitlik’ olan parite çeşitleri nelerdir sorusunun yanıtı önem taşır. Bu noktada parite çeşitleri üçe ayrılır;

• Majör parite,
• Minor parite,
• Egzotik parite.

Majör parite ile dünya genelinde en çok kullanılan, en yaygın 7 para biriminin takibi sağlanır. Genellikle Amerikan Doları içeren pariteleri kapsayan majör pariteler, global eksendeki ticaret ve finansal piyasalar açısından belirleyici rol üstlenir. Dahası en çok izlenen pariteler arasındadır. Belirli bölgelerdeki finansal gelişmeleri inceleyen ve buna göre yatırım kararları veren yatırımcılar tarafından ilgi ile takip edilir.

Ekonomisi nispeten stabil olan 7 ülkenin para biriminin söz konusu olduğu majör paritenin yanı sıra minör parite de büyük önem taşır. Minör pariteye, majör paritede yer alan ‘7 büyük para biriminin’, ‘herhangi bir ülkenin para birimine’ oranlanması ile ulaşılır. Egzotik parite ise majör paritede konumlanan 7 para birimi “dışında kalan” para birimlerinin birbirlerine oranlanması ile elde edilir.

Pariteyi Etkileyen Faktörler Nelerdir?

Ekonomik değişkenler, merkez bankalarının uyguladığı politikalar, global dengeler gibi temel unsurlarla birlikte pariteyi etkileyen faktörler nelerdir sorusu aşağıdaki maddeler üzerinden detaylandırılabilir:

• Bir ülkenin ekonomik bağlamdaki sağlık durumu, parite üzerinde belirleyici etki gösterir. Ekonomik sağlığa dair faktörlerden bazıları işsizlik oranı, enflasyon gibi verilerdir.
• Merkez Bankaları, ülke para politikalarını ve faiz oranlarını belirlerken bunlar da parite üzerinde direkt etki gösterir. Bu değişkenlerin tümü, yatırımcı ilgisini ve talebini belirleyen temel ölçütleri beraberine getirir.
• Global gelişmeler, siyasi belirsizlik, kriz, bölgesel ya da küresel boyutlardaki ticari anlaşmazlıklar, savaş gibi durumlar pariteler üzerinde etkiye sahiptir.
• Dış ticaret dengesi adı verilen ihracat ve ithalat arasındaki verisel ilişki, paranın değerinde, dolayısıyla paritelerde etkilidir.

Parite Neyi İfade Eder?

Parite çiftinde yer alan ilk para birimini baz döviz denirken ikinci para birimi ise karşıt döviz adını alır. Başlıca parite fiyatları;

• Euro parite, USDEUR parite,
• Pound Euro parite,
• EURUSD parite
• Amerikan Doları/Yen (USDJPY),
• Sterlin/ Amerikan Doları (GBPUSD),
• Avustralya Doları/Amerikan Doları (AUDUSD),
• Amerikan Doları /Türk Lirası (USDTRY)
• Euro/Türk Lirası (EURTRY)

şeklinde sıralanabilir. Parite değerleri yukarıda özetlenen çeşitli sebep-sonuç ilişkilerine bağlı olarak sürekli değişir.

Türkiye’de ihracat genellikle “Euro” cinsinden ve ithalatın büyük kısmı da “ABD Doları” cinsinden gerçekleştiği için en çok dikkat edilen parite “Euro/Amerikan Doları (Amerikan Doları yerine sadece dolar olarak da kullanılabilir) parite” yani sık kullanılan kısaltması ile EURUSD’dir.

Parite sayesinde yatırımcılar, bir para biriminin diğerine göre değerini anlayıp nihai alım-satım kararlarını uygulayabilirler.

Parite hesaplamalarınızı “Döviz Çevirici Hesaplama” sayfamız üzerinden gerçekleştirebilirsiniz. Bankamızın parite verilerini görüntülemek için “Pariteler” sayfamızı ziyaret edebilirsiniz. Ayrıca FX Market ile Fibabanka Mobil ve İnternet Bankacılığı kanallarımızdan, döviz ve kıymetli maden alım satım işlemlerinizi gerçekleştirebilirsiniz.

Parite konusunu tüm yönleri ile ele aldığımız bu kapsamlı içerikte şunları öğrendik:

• Parite Nedir?
• Parite Çeşitleri Nelerdir?
• Pariteyi Etkileyen Faktörler Nelerdir?
• Parite Neyi İfade Eder?

Ekonomik terimler, ilginç bilgiler ve daha fazlası için bizi takip etmeye devam edin.