Borsa Pay Piyasası Pazarları Nelerdir?

Mobil Menü
Önerilen Aramalar
Müşteri Ol / Alışgidiş Noktası Ol
İnternet Bankacılığına Giriş Yap
Müşteri Ol /
Alışgidiş Noktası Ol
İnternet Bankacılığına
Giriş Yap
Sayfayı Değiştirin

Borsa Pay Piyasası, finans dünyasının dinamik bir köşesinde yer alan çeşitli yatırım araçlarının işlem gördüğü bir platform. Varantlardan yeni pay alma haklarına, sertifikalardan borsa yatırım fonlarına, gayrimenkul sertifika türlerinden sahipliğe dayalı kira sertifika türlerine kadar geniş bir yelpazede işlem yapılan bu piyasa, yatırımcılara çeşitli fırsatlar sunar.

 

Özellikle "Borsa yıldız pazar ne demek?" sorusunun cevabını içinde barındıran bu piyasa; gayrimenkul yatırımları, girişim sermayesi yatırımları, fonlar ve katılma payları gibi önemli finansal enstrümanlara ev sahipliği yapmaktadır. İşte bu yazıda, Borsa Pay Piyasası'nın sunduğu olanakları ve işlem gören 7 farklı pazarı yakından inceleyeceğiz.

 

Yıldız Pazar 

Yıldız Pazar’da bir firmanın bulunması için arz edilmiş kısmının toplamda piyasa değerinin en az 300 milyon TL olarak BIST’de işlem görmesi gerekir. Yıldız Pazar’da işlem hacmi yüksek ve işlem hacmi dalgalanmaları minimum seviyede olan hisseler yer alabilir. Günümüzde Yıldız Pazar’da işlem gören 154 adet firma bulunur. VESTEL, MGROS, CEMAS, ULKER, SISE, CCOLA, ARCLK, AKBANK, PEKTM, PGSUS bu firmalara örnek olarak verilebilir.

 

 

Ana Pazar

Piyasa değerinin 75 ve 300 milyon TL arasında olan kısmı arz edilmiş firmalar burada yer alabilir. Şirketlerin Ana Pazar’da yer alması için BIST’de işlem görüyor olmaları gerekir. Bünyesinde 221 tane şirketi bulunduran Ana Pazar’da; VKFYO, YKSLN, TUCLK, BOSSA, EPLAS, KRDMB, KRGYO, OSMEN, SILVR, PKENT gibi şirketler vardır.

 

 

Alt Pazar

40 ile 75 milyon TL değerinde arz miktarı olan ve BIST’de işlem gören markalar bu kısımda yer alır. Şirketlerin paylarının likiditesi ve derinliği sınırlı olabilir. Bu durum Alt Pazar’da yer alan şirketlerin aşağı-yukarı yönlü sert fiyat hareketleri içererek, risk taşıyabileceklerini gösterir.

 

Alt Pazar’da alım-satım yapanlar için limit fiyatlı emir uygulamaları öneriliyor olması dikkat çeker. Günümüzde Alt Pazar’da 38 adet firma yer alır. Firmalar arasında GMTAS, SONME, ATLAS, ARMDA, GRNYO, ISBTR, MTRYO, DAGHL, GARFA, DAGHL gibi örnekler bulunur.

 

 

Yakın İzleme Pazarı

Eski adıyla Gözaltı Pazarı olarak bilinen Yakın İzleme Pazarı; mevcut düzenlemeler, standartlar ve finansal durum bakımından gereklilikleri karşılayamayan şirket hisselerinin incelendiği yer olarak bilinir. Kamu yararını gözeterek Borsa kotundan çıkarılarak incelendiği bu platformdur. Yakın İzleme Pazarı yatırımcıları korur, piyasa hakkında sürekli bilgi sağlar.

 

 

Piyasa Öncesi İşlem Platformu 

Piyasa Öncesi İşlem Platformu; paylarının borsada işlem görmemesi fakat halka açık olan ortaklık konumunda yer alan bir platformdur.

 

Borsada Yıldız Pazar içerisinde yer alan Piyasa Öncesi İşlem Platformu’nda hisse senetleri 09.15 ile 17.40 saatleri arasında işlem görür.  Eğer bir şirket paylarının platformda işlem görmesini istiyorsa öncelikle başvuruda bulunması gerekir, sadece halka açık statüdeki ortaklıklar başvuruda bulunabilir.

 

Gerçekleşecek başvurudan önce dikkat edilmesi gereken belirli kurallar vardır. Başvuru sırasında işleme tabi olacak payların tedavül ve paylarını kısıtlayan ya da pay sahibinin haklarını kullanmasına engel teşkil edici hüküm bulunamamalıdır. Bu gibi bir durumda kurul nezdinde gerekli ana sözleşme değişikliklerini yerine getirilmesi gerekir.

 

 

Yapılandırılmış Ürünler ve Fon Pazarı

Yapılandırılmış Ürünler ve Fon Pazarı’nda borsa yatırım fonu katılma belgeleri, sertifika çeşitleri, gayrimenkul sertifika türleri, varant çeşitleri veya girişim sermayesi çeşitleri gibi yatırım fonları işlem görür.

 

 

Nitelikli Yatırımcı İşlem Pazarı

Halka arz edilmeyen fakat sonrasında nitelikli durumda olan yatırımcılara, satışının gerçekleştirilmesi için ihraç durumunda olan ortaklık payının bu sayede nitelikli haldeki yatırımcılar için işlem görmesini sağlar. Bu pazar, Yönetim Kurulu’nca uygun görülen diğer sermaye piyasası araçlarının kullanılmasını mümkün kılar.

 

Bu pazara dair en önemli bilgi, nitelikli yatırımcı statüsünde olmayanların işlem yapamıyor olmasıdır. FALBTS, APYVC, FRREP, MPATA, QPERP, ALDUK, ALONE ve RPAVS, 8 şirket ve fon olmak üzere günümüzde Nitelikli Yatırımcı İşlem Pazarı’nda yer alır.

 

Özetle “Borsa Yıldız Pazar ne demek?” sorusu için borsaya mevcut ilk geçer değerde arz yapılacak olan parçanın mevcut piyasa değerinin üç yüz milyon TL ve üzerinde bulunan pay kısmının işleme alınacağı pazar yanıtı verilebilir.

 

 

Sıkça Sorulan Sorular

Borsa T Nedir?

Borsada yaygın olarak kullanılan bir terim olan “T” işlem yapılan günü ifade eder. Eğer borsada herhangi bir işlem yaptıysanız ve bu işlem bugün gerçekleştiyse, zaman T harfi ile sembolize edilir. Örneğin “T1” olarak sembolize edilen işlem, işlem yapılan günden bir iş günü sonrasını ifade eder. Bu gibi terimler ile ilgili bilgi sahibi olmak borsada yapılan işlemlerde herhangi bir kafa karışıklığı yaşamaya engel olur.

Borsa Brüt Takas Nedir?

Borsa brüt takas nedir?” sorusu borsada işlem yaparak gelir elde etmek isteyen pek çok kişi tarafından merak edilir. Brüt takas, borsada bir düzenleme tedbiridir. Satın alınan hissenin aynı işlem günü içerisinde tekrar satılmasını engelleyen bir uygulama olarak tasarlanmıştır. Brüt takas sayesinde almak istenilen hisse senedi en erken (T+1) gün süre sonra satılır. Dolayısıyla hisseyi satmak için işlemin yapıldığı günün üzerinden 1 gün geçmesi gerekir.

Borsa Lot Nedir?

“Lot nedir?” Borsada işlem yapmak isteyenlerin merak ettiği bir soru haline gelmiştir. Lot terimi, para ve sermaye piyasalarında işlem yapan yatırımcıların sıklıkla karşılaştığı bir terimdir. Borsa İstanbul’da işlem yapan bir yatırımcı tarafından karşılaşılan lot kavramı bir nominal değerli payı ifade eder. En temel hali ile lot; borsada işlem birimi anlamına gelir. 1 Lot, 1 adet hisse senedini ifade etmek amacı ile kullanılır. Tüm pay ve yeni pay alma işlemlerinde işlem birimi olarak 1 adet hisse = 1 lottur. Bir sermaye piyasası aracında işlem yapılabilecek asgari veya değer lottur.

Borsa Rüçhan Ne Demek?

Rüçhan hakkı, ortaklıkların bedelli sermaye artırımlarında mevcut olarak ortakların öncelikli katılma hakkıdır. Yeni pay alma haklarının alınıp satılabilmesi ancak işlem sırasının açılması ile gerçekleşir.

Rüçhan hakkı kupon pazarı, yeni pay alma hakkı kuponlarının hisse senedinden bağımsız şekilde alınan ve satılan bir borsa pazarı olarak bilinir. Rüçhan hakkı kupon pazarında hak sahibi olan yatırımcılar bedelli sermaye artırımına öncelikle katılma haklarının satış işlemini gerçekleştirebilir.

Borsa RSI Nedir?

RSI, Relative Strength Index kelimelerinden türetilmiş bir kısaltmadır. Göreceli güç endeksi anlamına da gelen bu terim borsa ile ilgili bir terimdir. Hisse senedi ya da herhangi bir finansal enstrüman için belirlenen dönemdeki kapanış fiyatı, baz alınan dönemin bir önceki kapanış fiyatları ile karşılaştırılarak hesaplanır. Bu hesaplamanın gerçekleştirildiği teknik analiz indikatörü RSI olarak adlandırılır. RSI değerleri bir osilatör, yani iki uç arasında hareket eden bir çizgi grafiği şeklinde gösterilir.

Grafiğe ait trend çizgi ile finansal enstrümanın kısa ve orta vadedeki fiyatına ait trend çizgi uyumluluğu, yatırımcılar açısından önemlidir.

Borsa Bloke Tutarı Nedir?

“Borsa bloke tutarı nedir?” sorusuna yatırımcının hesabında yer alan paraya uygulanan kısıtlama olduğu yanıtı verilebilir. Blokeli tutar geçici süreliğine paranın kullanılmasına engel olur.

Hesabınızdaki bakiyeye bloke emri verdiğiniz hisse senedi işleminin karşılığında, emrinizin karşılık değeri kadar bloke konulmasını sağlar. Hisse senedi işlemlerinin borç dönüş tarihi 2 iş günü sonra gerçekleşir. Bu tarihe kadar hesabınızın temerrüte düşmesini önlemek adına hesaba bloke konulur. Bloke sıralaması hisse senedi işlemleri sırasında kullanılan yatırım ürünlerinin bloke edileceğini belirten bir borsa terimidir.

Borsa Oransal Dağıtım Nedir?

Oransal dağıtım ve eşit dağıtım borsada tercih edilen iki dağıtım şekillerinden biridir. Oransal dağıtımda yatırımcı, verdiği satın alım emri tutarının büyüklüğüne göre hisse alır.

Oransal dağıtım, halka arza çıkan bir şirketin hisse senetlerinin ne şekilde dağıtıldığını gösteren bir borsa terimidir. Bunun yanı sıra, hangi yatırımcıların hangi miktarda hisse sahibi olduğu da oransal dağıtım sayesinde görülebilir. Oransal dağıtım esnasında arza katılım sayısı göz önünde bulundurulur. Dolayısıyla katılım gerçekleştiren kişi sayısı ve miktar oranı denklemi ile bir dağıtım meydana gelir. Oransal dağıtım gibi borsa ile ilgili terimlerin borsa öncesinde araştırılması, işlemler sırasında yatırımcıya kolaylık sağlar.