Kredi, finansal ihtiyaç sahiplerine banka tarafından sunulan bir bankacılık hizmetidir. Belirli bir süreliğine ve düzenlenmiş ödeme şekilleri ile verilir. Banka tarafından sunulan kredi seçenekleri yaşam kalitesini artırmak, ekonomik ihtiyaçlarına çözüm sunmak amacıyla değerlendirilebilir. Kredi sayesinde nakit ihtiyaç karşılanabilir, ev veya araba satın alımı gibi alışverişler yapılabilir. Riski olmayan ya da az olan kişiler, kredi hizmetinden faydalanma ihtimali daha yüksek olan müşterilerdir
Kredi çeşitleri müşterinin isteklerine ve bankanın politikalarına göre değişkenlik gösterir. Ülke ekonomisi, üretim ya da tüketim devamlılığı gibi pek çok farklı etken dolayısıyla değişkenlik gösterir. Bunun yanı sıra müşterilerin istekleri ve ihtiyaçları farklı olmasa da kredilerin çeşitlenmesini sağlar. Kredi çeşitlerinin özelliklerini belirleyen yedi temel faktör vardır. Bunlar;
değişen farklı özelliklere sahiptir.
Banka tarafından verilen krediler;
olmak üzere üç farklı grupta incelenir. Krediler arasında tercih edilme sıklığı fazla olan bireysel yani kişisel olarak adlandırılan krediler olup kendi içerisinde üç farklı gruba ayrılır.
Bireysel kredi türlerinin başında ihtiyaç kredisi ardından konut ve taşıt kredisi gelir.
Bireysel kredi başvurularınızı gerçekleştirmek için Fibabanka'nın sunduğu Fibabanka Mobil veya İnternet Bankacılığı kanallarını da kullanabilirsiniz. Fibabanka; hızlı, güvenli ve kolay bir şekilde kredi başvurularınızı yapmanıza olanak tanır.
Bankalar, çekilen krediler için belirli bir miktar faiz oranı uygular. Kredi faizi olarak adlandırılan bu faiz, hangi kredi çeşidinin tercih edildiğine göre değişkenlik gösterir. Ayrıca kredi faiz oranı, kullanılan kredi türü, müşterinin risk grubu, kullandırım tutarı ve kredi vadesine göre de değişkenlik göstermektedir.
Kredi limiti bankanın müşteriye verebileceği azami kredi miktarını ifade eden üst sınırıdır. Kredi limiti her müşteri için farklıdır. Limit belirlenmesi esnasında bankanın dinamikleri ve politikaları da etkilidir. Ancak özellikle müşteri profili çok önemli bir rol oynar. Müşterinin gelir düzeyi ve kredi skoru, limit belirlenirken ilk dikkat edilen etkenlerdir.
Banka tarafından müşteriye sağlanan kredi limiti bir kredi için kullanılabileceği gibi, birden fazla kredi için de kullanılabilir. Kredilerin sayısı fark etmeksizin toplam olarak belirlenen limitin tutar çerçevesinde kalması zorunludur.
Kredi vadesi banka tarafından verilen kredinin ödenmesi için tanınan toplam süredir. Bu süreler belirlenirken Mevzuat’ın, ilgili yasal düzenlemeler esas alınır. Müşteri bu süre boyunca düzenli olarak kredi ödemesi yapar. Müşterinin ödemelerini düzenli olarak yapabileceğini anlamak için kredi başvuru esnasında ödeme gücü incelenir. Kredi vadeleri kısa, orta ve uzun olmak üzere üçe ayrılır
Kredilerin birbirinden farklı türlerinin bulunması, kredi vadelerinin de türlere göre değişkenlik göstermesini sağlar. Kredi vadelerini listelemek gerekirse:
“Kredi riski nedir?” sorusuna kullanılan kredinin borçlu tarafından ödenmemesi olasılığı olduğu yanıtını vermek mümkündür. Kullanılan kredinin ana parası veya faizleri borçlu tarafından ödenmezse bu durum kredi riski olarak adlandırılır. Risk durumunun meydana gelmesi ve olasılığın gerçekleşmesine temerrüt adı verilir.
Temerrüt durumunda bankanın sermaye gereksinimleri artar. Bu durum bankanın yeni kişileri kredi verme imkanının azalmasına neden olur. Bankalar için oldukça olumsuz bir durum olan temerrüt, bankayı ciddi anlamda zarara sokar. Bu durum yalnızca borçlunun değil bankanın da sicilini etkiler. Dolayısıyla kredi riskinin bankalar için oldukça önemli olduğunu dile getirmek mümkündür. Kredi riski değerlendirilmesi ile banka müşterinin finansal geçmişine ulaşma imkanı sağlar.
“Kredi risk raporu nedir?” sorusu, bankadan kredi çekmeyi düşünen pek çok kişinin merak ettiği konuların arasında yer alır. Kredi risk raporu halen aktif ve son 5 yıl içerisinde kapanmış olan kredilere dair ödeme geçmişini gösterir. Bu amaçlar ile tasarlanan ve üretilen kredi risk raporu, Findeks raporu olarak da adlandırılır. Kredi risk raporunu öğrenmek için Findeks kullanılabilir.
Kredi risk raporunu öğrenmek için Findeks.com, Findeks Mobil ve İnternet Şubesi kullanılabilir. Kredi risk raporunuz hakkında bilgi sahibi olmak bankaların kredi fırsatlarından yararlanıp yararlanmayacağınızı gösterir. Kredi risk raporu bir nevi bankalar ile olan finansal ilişkilerinizi sembolik hale getiren rapordur. Bu rapor sayesinde banka sizden teminat almış olur.
Fibabanka İnternet ve Mobil Bankacılığı ya da şubeleri üzerinden kredi başvurusu yapılabilir. Kredi başvuruları kısa süre içerisinde değerlendirmeye alınır. Değerlendirmeye alınan krediler için banka müşteriye olumlu ya da olumsuz sonuçlandığı bilgisini döner. Olumlu olarak sonuçlanan kredinizin başvurusunu iptal etmek istiyorsanız dilerseniz başvuru kanallarından iptal gerçekleştirebilirsiniz.
Evlilik, seyahat, taşınma, eğitim, alışveriş gibi birçok farklı ihtiyacı karşılamak amacıyla bireysel krediye başvurulabilir. Bireysel kredi vade seçenekleri ve tutarları birbirinden farklı olan bir kredi türüdür. İhtiyacı ve müşterinin kredi notuna bağlı olarak bireysel kredi verilebilecek olan değişkenlik gösterir.
Bireysel kredi başvurusu yapmak için şubeye gitmenize gerek yoktur. Fibabanka Mobil veya İnternet Bankacılığı üzerinden bireysel kredi başvurusu yapabilirsiniz. Eğer başvurunuz onaylanırsa kısa süre içerisinde hesabınıza nakit para aktarımı yapılır.
İhtiyaç kredisi seyahat, tatil ya da eğitim gibi bireysel harcamalar ve hizmet alımları için gerekli nakit ihtiyaçları karşılayan kredi çeşididir. İhtiyaç kredisi ihtiyaçlarınız için gerçekleştireceğiniz alışverişleri ertelemenizi engeller.
Konut kredisi konut satın alma işlemleri için ihtiyaç duyulan desteği sağlayan kredi çeşididir. Konut kredisi satın alınmak istenen konutun teminat altına alınması şartı ile sağlanır.
Taşıt ya da araç kredisi 0 km veya ikinci el otomobil satın almak için sağlanan kredi çeşididir. Bu kredi türü ile istenilen araç uygun ödeme seçenekleri ile satın alınabilir.
Kredi limiti ile Findeks kredi notu birbiriyle karıştırılan iki farklı bankacılık terimidir. Kısaca;
Kredi limiti: Banka tarafından size verilebilecek maksimum nakit parayı temsil eder.
Findeks kredi notu ya da risk notu: Geçmiş zamanda bankalar ile aranızda olan finansal ilişkilerinizi gösteren değerlendirmedir.
Kredi riski notunuz, banka tarafından size verecek kredi limitini direkt olarak belirler. Ancak kredi limitinin tek bir aracı ile öğrenilmesi mümkün değildir. “Kredi limiti nereden öğrenebilirim?” sorusuna bankaya başvuruda bulunarak öğrenebileceğiniz yanıtını vermek mümkündür.
Kredi limitinizi öğrenmek için Fibabanka İnternet Bankacılığı üzerinden hesap özetinizi kontrol edebilir, Fibabanka Mobil Bankacılığı uygulaması üzerinden sorgulama yapabilir veya müşteri hizmetleri için Fibabanka Telefon Bankacılığını kullanabilirsiniz.
Kısmi ödeme, kredinin banka tarafından belirtilen süre dahilinde taksit olarak değil, toplu olarak ödenmesi anlamına gelir. Kısmi kredi ödemesi ile kredi borcunun belirli bir miktarı taksitle, kalan miktarı ise toplu olarak tek seferde ödenir.
Online kredi şubeye gitmeye gerek kalmadan internet sayfasından ya da mobil uygulamadan kredi talebinde bulunmayı sağlayan kredi çeşididir. Online kredi yeni bir konut almak, tatile çıkmak ya da ihtiyaçları karşılamak gibi farklı sebepler dolayısıyla tercih edilebilir.
Kredi tahsis ücreti bankanın kredi fırsatlarından yararlanan müşterilerden kesilen yasal bir ücrettir. Kredi tahsis ücretinin tutarı alınan kredi miktarına göre değişkenlik gösterir. Kredi tahsis ücretinin ödemesi yapılmadığı takdirde kredi alabilmek mümkün olmayabilir. Bütün kredi çeşitlerinden tahsil edilen kredi tahsis ücreti, kredi miktarının belirli bir oranı kadardır.
Banka tarafından müşterilerine sunulan bir hizmet olan kredi karşılığında müşteriler hizmet masrafları öder. Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurulunun onayladığı masraf kesintileri, masraflar için tahsil edilen ödeneklerdir. Masraf kesintileri ihtiyaç, taşıt ve konut kredileri gibi kredi türlerinin her biri için gerçekleşecek ödemelerdir. Kredi tahsis ücreti yasal sınırlar çerçevesinde alınır. Dolayısıyla geri ödenmesi söz konusu değildir. Kredi tahsis ücretleri tamamen yasal olduğu için kredi fırsatlarından yararlanan müşterilerin bu tutarı ödemek durumunda olduklarını dile getirmek gerekir.
6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun ile Tüketici Kredisi Sözleşmeleri Yönetmeliği kapsamında tüketicilere krediyi kullandıkları tarihten itibaren 14 gün içerisinde krediden cayma hakkı tanınmıştır. Müşteriler kredi sözleşmesinden herhangi bir gerekçe göstermeksizin 14 gün içerisinde cayma hakkına sahiptir. Krediden cayma hakkını kullanmak, banka tarafından sizlere sunulan krediyi kullanmayacağınız anlamına gelir. Krediden cayma hakkınızı kullandığınız takdirde anaparayı ve kredinin kullanıldığı tarihten anaparanın geri ödendiği tarihe kadar olan sürede tahakkuk eden faizi en geç cayma bildirimini kredi verene göndermesinden sonra otuz gün içinde geri ödemeniz gerekir. Bu süre içinde ödeme yapılmaması hâlinde tüketici kredisinden cayılmamış sayılır.
Nakit ihtiyacını karşılamak adına banka tarafından sunulan bir hizmet olan kredi, belirli bir vade süresine sahiptir. Müşteri elde ettiği nakit parayı faiz ve vade oranları değerlendirilerek belirli bir süre boyunca öder. Bankaya yapılacak olan ödemenin süresi kredi öncesinde belirlenir.
Eğer kredilerinizi elinize geçen toplu para dahilinde erken kapatmak istiyorsanız böyle bir hakkınız vardır. Erken kapama yapmanız halinde indirim uygulanacağını da dile getirmek mümkündür. Kredinizi erken kapatma hakkından yararlanmak istiyorsanız müşteri hizmetleri ile iletişime geçebilir ya da şubelere giderek talebinizi gerçekleştirebilirsiniz. Krediyi erken ödeyen müşteriler için mevzuat kapsamında ödeme indirimi gerçekleşir.
Banka tarafından nakit ihtiyaçlarını karşılamak amacı ile verilen kredi, belirli bir düzen ve program içerisinde geri ödenir. Ödemeler banka ve müşterinin ortak belirlediği tarihlerde, düzenli olarak gerçekleşir. Ara ödeme ise, ödeme tarihlerinde gerçekleşen değişiklik ve güncellemelerden biridir. Ara ödeme kredinin her ay aynı miktarda ödenmesini değil, ödeme işleminin farklı ay ve miktarlarda gerçekleşmesini sağlar.
Kredi ara ödemesi düzensiz bir ödeme sistemi olsa da, gelir düzeyi belirli olmayan kişiler adına avantajlıdır. Bütçesi aydan aya farklılık gösteren müşteriler tarafından tercih edilen kredi ara ödeme, kredi borcunun daha rahat bir şekilde ödenmesini sağlar.
Kredi notunun düşük olması sicili bozuk olarak da adlandırılır. Kredi kartlarının ya da kredi ödemelerinin geciktirilmesi gibi etkenler gelir kredi notunun düşmesine neden olur. Kredi notunun düşmesi ise banka tarafından sunulan kredi hizmetlerinden yararlanma ihtimalini düşürür.
Ancak sicili bozuk olan kişilerin kredi imkanlarından yararlanmasının imkansız olduğunu dile getirmek doğru değildir. Siciliniz bozuk olsa dahi kredi alabilirsiniz. Bunun için banka tarafından belirlenen prosedürler ve dikkat edilen farklı etkenler bulunur. Bunun yanı sıra kredi notunun düşük olması durumunun kalıcı bir durum olmadığını da bilmek gerekir. Kredilerinizi düzenli olarak ödemek ve bankaya otomatik ödeme talimatı oluşturmak kredi notunuzu yükseltir.
“Kredimi hangi kanallarda kapatabilirim?” sorusu kredisini ödeyerek bitirmek isteyenler tarafından merak edilir. Nakit ihtiyacını karşılamak adına verilen bir bankacılık hizmeti olan kredi, belirli miktarlarda müşteriye sağlanan nakit paradır. Nakit para karşılığında belirli bir vade ve faiz oranı uygulanır. Borçlunun bankaya ödeyeceği miktar faiz ile ana paranın toplanması ile elde edilir.
Kredi toplu şekilde ödenebilecek gibi önceden belirlenmiş vadeler dahilinde de ödenebilir. Krediyi kapatmak için internet bankacılığı, mobil uygulama ya da şubeler aracılığı ile işlem gerçekleştirilebilir. Bu kanallar aracılığı ile vadeli olarak ödeme yapabilir ya da toplu olarak kredinizi ödeyerek kapatabilirsiniz. Kredinizi toplu olarak ödeyerek erken kapattınız durumlarda banka size belirli bir miktar indirim sağlayabilir.
Dijital kredi, banka şubesine gitmeye gerek kalmadan bankanın kredi olanaklarından faydalanmayı sağlar. Dijital krediye internet kanalları ve mobil uygulama üzerinden başvurmak mümkündür. Fibabanka müşterileri, dijital kredi başvurularını Fibabanka Mobil veya İnternet Bankacılığı kanallarından rahatlıkla gerçekleştirebilirler. Bu durum büyük bir zaman tasarrufu sağlar. Dijital kredilerin başvuru süreci, genellikle hızlı ve basittir. Kredi başvurusu çevrim içi olarak doldurulur ve gerekli belgeler elektronik olarak sunulabilir. Bazı durumlarda dijital kredilerde geleneksel banka şubelerinden kullanılacak kredilere göre daha az evrak işi olur ve kredi başvurularının hızlı bir şekilde değerlendirilmesi sağlanır. Dolayısıyla normal krediden hiçbir farkı bulunmaz. Dijital kredi yöntemi ile ihtiyaç, konut ya da araç kredisi çekilebilir. Normal kredinden tek farkı zaman kaybını ortadan kaldırıyor ve işlemleri internet üzerinden gerçekleştirmeyi mümkün hale getiriyor olmasıdır.